Frezy proste czy frezy spiralne w stolarstwie?

Frez do drewna z ostrzem prostym

Na rynku dostępne są frezy trzpieniowe do drewna i płyty meblowej o rożnych rozwiązaniach konstrukcyjnych ostrza głównego. Powszechnie używane są frezy trzpieniowe proste z ostrzami prostymi i frezy z ostrzami spiralnymi. 

Często zastanawiasz się który frez będzie lepszy do frezowania w Twojej stolarni. Jednoznacznej odpowiedzi nie ma ponieważ jeden i drugi rodzaj narzędzi do drewna ma swoje zalety i wady. Nie będę udowadniał czy lepiej kupić frez z ostrzami prostymi bo jest tańszy od tego z ostrzami spiralnymi a jedynie postaram się wyjaśnić różnice w konstrukcji i sposobie obróbki drewna.

Frez VHM spiralny pozytyw

Na początek frezy z ostrzami prostymi. Ten rodzaj frezów jest najbardziej popularny ponieważ jest łatwy do wyprodukowania i łatwy do naostrzenia przez użytkownika lub firmę świadczącą usługi ostrzenia narzędzi do drewna. Narzędzia te posiadają w większości ilość ostrzy skrawających z=2 szt. ale są także z ilością ostrzy z=1, z=3 i z=4. Trzpieniowe frezy z ostrzem prostym posiadają również ostrze czołowe nazywane często ostrze wiercące. Frezy produkowane są w wersji HSS, HM i VHM jako monolityczne i z wlutowaną płytką skrawającą z węglików spiekanych.

Takim narzędziem możemy frezować, wycinać krzywoliniowo, jak również zagłębiać się w głąb materiału "wiercić"; frezować nuty, rowki i wręgi. Wszystko zależy od potrzeb i sposobu prowadzenia narzędzia. Z punktu widzenia obróbki skrawania ostrze wchodząc w materiał zaczyna skrawać na całej wysokości obrabianego materiału. Patrząc w ten sposób skrawanie drewna czy materiałów drewnopochodnych w porównaniu do frezów spiralnych jest trudniejsze i jakość frezowanej krawędzi płyty jest gorsza. 

Frez VHM spiralny
pozytyw-negatyw z=2

Frezy proste ze spiralnym kształtem ostrza w przeciwieństwie do frezów z prostym ostrzem są trudniejsze do wytworzenia i trudniejsze do ostrzenia. Samodzielne naostrzenie przez stolarza jest niemożliwe a nawet niektóre ostrzalnie nie mogą tej operacji wykonać ponieważ nie posiadają maszyn do ostrzenia po spirali.

Frez VHM spiralny
negatyw z=2

Ten rodzaj narzędzi wykonany jest zawsze z VHM czyli monolityczne. Jeśli ktoś proponuje takie narzędzia w wersji HSS do frezowania drewna to jest to nieuczciwe ponieważ takie frezy spiralne z HSS stosuje się do PCV, PLEXI, i ALUMINIUM.

Frezy z ostrzem spiralnym podczas skrawania mają mniejsze opory skrawania niż z ostrzem prostym (łatwiej kroić chleb naciskając i ciągnąć nóż niż tylko naciskając - spróbuj a zobaczysz co "czuje" Twoja frezarka). Podczas skrawania wióry odprowadzane są w stronę chwytu (frezy spiralne pozytyw) lub w stronę przeciwną (frezy spiralne negatyw). Krawędź skrawanej płyty będzie lepsza niż po frezach z ostrzem prostym (uwaga na drugą stronę tam będzie gorsza) są frezy z ostrzem pozytyw-negatyw i tu krawędź płyty będzie idealna od góry i od dołu.

Frez VHM z ostrzem
prostym z=1 monolit

Generalnie frezy spiralne mają dłuższą żywotność niż frezy z ostrzem prostym i są często etapem przejściowym pomiędzy frezami z ostrzami prostymi a frezami z ostrzami diamentowymi (mówię o pracujących w MDF, płycie wiórowej i innych materiałach drewnopochodnych). Frezy spiralne produkowane są z ilością ostrzy z=1, z=2, z=3 i z=4.

Innym tematem są frezy spiralne wykańczające i zgrubne ale to na w oddzielnym temacie.

Jaki frez wybrać? Musisz zdecydować co jest priorytetem w danej chwili  w Twojej stolarni - jeśli masz tylko jeden projekt do wykonania to frez z ostrzem prostym; jeśli masz produkcję pomyśl o frezach spiralnych do frezowania drewna.